To będzie wieczór pełen niezwykłych opowieści o losach Józefa Konrada Korzeniowskiego, syna Apollona Korzeniowskiego, patrioty i zesłańca.

Dwie rzeczy osobiste napełniają mnie dumą, że ja Polak, jestem kapitanem angielskiej marynarki i że nieźle potrafię pisać po angielsku – „Tygodnik Ilustrowany” 1914 nr 16 (25.IV).

Józef Konrad Korzeniowski (3.12.1857 – 3.08.1924) – pisarz i publicysta polskiego pochodzenia, tworzący w języku angielskim. Publikując na obczyźnie używał pseudonimu Joseph Conrad, który stworzył ze swojego pierwszego i trzeciego imienia.

To będzie wieczór pełen niezwykłych opowieści o losach Józefa Konrada Korzeniowskiego, syna Apollona Korzeniowskiego, patrioty i zesłańca. Mały Konrad, znany jako Joseph Conrad, doświadczył wraz z matką i ojcem, zesłania do Wołogdy i Czernichowa. Trudy zesłańczego losu sprawiły, że matka przyszłego pisarza zmarła w Czernichowie, a niewiele lat po niej zmarł także Apollon Korzeniowski. Tragiczne losy rodziców sprawiły, iż Konrad dojrzałe życie spędził na emigracji. Najpierw we Francji, gdzie władze nie chciały mu przyznać obywatelstwa bez zgody Caratu, a potem w Anglii, gdzie uzyskał brytyjski paszport bez pytania o zgodę rosyjskiego cara, a także zdobył patent kapitana brytyjskiej marynarki handlowej.

To będzie przede wszystkim opowieść o azjatyckim, marynarskim życiu Josepha Conrada Korzeniowskiego. Pisarza, którego 100 rocznica śmierci przypada w tym roku. Autora niezwykłych powieści i opowiadań, których tłem były morza południowo-wschodniej Azji oraz wyspy archipelagu malajskiego. Jak sam pisał: „Z tej połaci wód Dalekiego Wschodu zaczerpnąłem najwięcej inspiracji do mojej literatury…”. Ale w prozie Conrada najistotniejsze miejsce zajmowali bohaterowie jego utworów. Ludzie morza, którzy podejmować musieli najtrudniejsze decyzje, ważyć racje stając przed nieoczywistymi wyborami. Często wyborami ostatecznymi. Wyborami, które – jak pisał prof. Zdzisław Najder, biograf Conrada – bywały nieraz wyborami tragicznymi: „… aby coś ocalić lub dać czemuś szansę zaistnienia, niszczy się lub naraża na zniszczenie coś innego, także wartościowego”.

Opowieść o marynarzu, który z Wołynia (tam się urodził Korzeniowski) trafił na morza południowo-wschodniej Azji. Integralną częścią spotkania będą fragmenty prozy Conrada, archiwalne zdjęcia żaglowców oraz krajobrazów archipelagu malajskiego (autorstwa Elżbiety Dziuk), a także film „Pejzaże Conradowskie” autorstwa Elżbiety Dziuk i Krzysztofa Renika.

Prowadzący:

Krzysztof Renik – z wykształcenia polonista i antropolog kultury. Od końca lat siedemdziesiątych publicysta specjalizujący się w problematyce azjatyckiej. Odbył kilkadziesiąt podróży po Azji Południowej, Południowo-wschodniej, a także Azji Centralnej. Prowadził badania nad indyjskimi sztukami widowiskowymi. Jest autorem licznych publikacji o kulturze i sztuce Azji Południowej. Interesował się polską obecnością na kontynencie azjatyckim. W latach 2007-2011 był pierwszym i jedynym korespondentem Polskiego Radia w Azji Południowej. Jest laureatem Złotego Mikrofonu Polskiego Radia w roku 2009 Wraz z Elżbietą Dziuk jest laureatem specjalnego wyróżnienia Kapituły Nagrody im. Benedykta Polaka w roku 2024.

Elżbieta Dziuk – od roku 1977 regularnie odwiedza Azję: od Kazachstanu po Indonezję. W trakcie swych podróży po Azji realizowała liczne projekty fotograficzne. Wielokrotnie wędrowała po Himalajach indyjskich i nepalskich, trzykrotnie zimowała w Himalajach Ladaku. Brała między innymi udział w badaniach poświęconych sztukom performatywnym i widowiskom rytualnym Indii, a także tradycjom widowiskowym tybetańskiego kręgu kulturowego. Jest autorką wystaw fotograficznych „Pejzaże Conradowskie” prezentowanych w Muzeum Literatury w Warszawie i Muzeum Morskim w Gdańsku. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków-Polska Sztuka Użytkowa i Stowarzyszenia Polish Women Photographers. Wraz z Krzysztofem Renikiem jest laureatką specjalnego wyróżnienia Kapituły Nagrody im. Benedykta Polaka w roku 2024.

sala widowiskowa / wstęp wolny