W Polsce sezon grypy przypada między grudniem a kwietniem, niemniej szczyt zachorowań dopiero przed nami - przypada w lutym i marcu.

Na co zwrócić uwagę po przechorowaniu grypy i jakie badania kontrolne warto wykonać – podpowiada pulmonolog z centrum medycznego www.medipark.pl, dr n. med. Iwona Skrzekowska – Baran.

Grypa jest chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy typu A, B, C.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową podczas mówienia, kaszlu, czy wydmuchiwania nosa lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Okres od zakażenia do pojawienia się pierwszych objawów grypy wynosi 1-4 dni. Najwięcej zachorowań przypada na miesiące styczeń-marzec.
Dlatego warto odpowiednio wcześnie pomyśleć o profilaktyce. Optymalnie czas szczepienia przeciw grypie powinien mieć miejsce przed rozpoczęciem okresu zwiększonej zachorowalności na grypę, a więc w naszych warunkach, od września do grudnia. Powinniśmy wziąć pod uwagę, że szczepienie zaczyna działać w układzie odpornościowym po około dwóch tygodniach.
Szczepienia są najlepszą strategią, ponieważ chronią nas przede wszystkim przed powikłaniami, które są szczególnie groźne dla kobiet ciężarnych, dzieci do końca 5. roku życia, osób w wieku 65 lat i pacjentów z chorobami przewlekłymi układu oddechowego, układu krążenia, układu nerwowego, nerek, z cukrzycą, chorobami nowotworowymi, niedoborem odporności czy po przeszczepach.

Objawy grypy

Charakterystyczne dla grypy jest nagłe pojawianie się choroby, wysoka zakaźność oraz towarzyszące jej objawy ze strony układu oddechowego w postaci: kaszlu, bólu gardła, kataru. Pamiętajmy o objawach ogólnoustrojowych, takich jak: wysoka gorączka powyżej 38 st. C, dreszcze, ból/sztywność mięśni, ból głowy, ból w klatce piersiowej, złe samopoczucie, brak łaknienia, nudności, wymioty. Gorączka i pozostałe objawy ogólne ustępują na ogół w ciągu tygodnia, kaszel utrzymuje się zwykle dłużej (2 tygodnie lub więcej).

Powikłania po przebytej grypie.

Powikłania pogrypowe mogą ujawnić się już po kilku dniach od infekcji, ale notuje się również przypadki, u których występują one nawet po kilku tygodniach od jej zakończenia.
Najczęstsze powikłania to: zapalenie płuc i oskrzeli, ostra niewydolność oddechowa, sepsa, zapalenie mięśnia sercowego, niewydolność wielonarządowa (niewydolność oddechowa, niewydolność nerek, wstrząs), zaostrzenie przewlekłych schorzeń (obejmujących płuca, serce, układ nerwowy), cukrzycy, wtórnych infekcji bakteryjnych. Może też dojść do poronień, jak również zakończyć się zgonem ciężarnej kobiety

Na powikłania po grypie wskazują objawy takie jak:
• utrzymująca się gorączka,
• kaszel,
• duszności i problemy z oddychaniem,
• silny ból zatok, głowy i ucha,
• promieniujący do pleców ból zamostkowy,
• wymioty,
• przyśpieszone tętno.
Wspomniane wyżej symptomy mogą być oznaką poważnych chorób.
Warto zatem po przechorowaniu grypy wykonać badania kontrolne i sprawdzić, czy nasz organizm funkcjonuje prawidłowo.

Badania kontrolne po przebytej grypie

Zalecane są w pierwszej kolejności badania laboratoryjne. Podwyższona liczba leukocytów (białych krwinek) – mówi o stanie zapalnym, przyspieszone OB oraz podwyższony poziom CRP (białka C-reaktywnego, tzw. białka ostrej fazy) – świadczy o zaawansowaniu stanu zapalnego.
Po przebytej grypie powinniśmy poddać się badaniu lekarskiemu. Jeśli niepokoi nas kaszel, pojawia się duszność czy pogorszenie dotychczasowej kondycji, lekarz wykona stosowane badania obrazowe i /lub zleci przeprowadzenie badań czynności układu oddechowego. Z pewnością najmniej inwazyjną formą będzie przeprowadzenie przezklatkowego badania ultrasonograficznego płuc. Zaletą tego badania jest nie tylko brak narażenia na promieniowanie rentgenowskie ale możliwość jednoczesnego wykonania takiego badania podczas wizyty u lekarza/ pulmonologa, otrzymania diagnozy i leczenia.

Pacjenci obciążeni chorobami przewlekłymi układu oddechowego takim jak np. astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc wymagają wykonania badań oceniających czynność płuc i oskrzeli. Zaostrzenie tych chorób po grypie objawia się dusznością, nasilonym kaszlem, świstami, uciskiem w klatce piersiowej, pogorszeniem tolerancji wysiłku itp. Warto wykonać wówczas spirometrię, badanie tlenku azotu w wydychanym powietrzu czyli badania FENO lub u małych pacjentów oscylometrię (FOT).

Dzięki spirometrii z próbą rozkurczową u pacjentów dorosłych i współpracujących z lekarzami dzieci, ocenia się między innymi czy nie doszło do skurczu oskrzeli i podejmuje się decyzje jakimi lekami w danym momencie pacjent powinien być leczony.

Stężenie NO (tlenku azotu) w płucach, czyli badanie FENO jest wyznacznikiem stanu zapalnego w astmie i pośrednio określa nam zapotrzebowanie na leki przeciwzapalne / kortykosterydy wziewne.

Gdy lekarz podejrzewa specyficzne zaburzenia tzw. restrykcyjne zleci wykonanie pletyzmografii czyli nieinwazyjnego badania w specjalistycznej kabinie pozwalającego na szczegółową diagnozę stopnia wentylacji płuc, ich potencjalnego upośledzenia lub niewydolności.

Oscylometria natomiast stanowi metodę z wyboru u dzieci przedszkolnych czy u osób w podeszłym wieku, kiedy wykonanie spirometrii nie jest możliwe.

Dzięki tym wszystkim badaniom można wdrożyć adekwatne leczenie do stanu pacjenta bez zbędnej zwłoki opierając się na faktycznym stanie pacjenta i uzyskać skuteczną odpowiedź organizmu.

Jeśli lekarz będzie podejrzewał zapalenie mięśnia sercowego, zleci również dodatkowe badania i konsultacje kardiologiczne. Pamiętajmy, że powikłania mogą pochodzić również z innych narządów i układów.

Bądźmy czujni, obserwujmy nasze dzieci i siebie po przechorowaniu grypy i nie lekceważmy żadnych niepokojących symptomów powikłań!

Autor: dr n.med. Iwona Skrzekowska – Baran, pulmonolog, MediPark

Potrzebujesz skonsultować się pulmonologiem lub innym lekarzem, wykonać badania po przebytej grypie?
Kompleksowa diagnostyka układu oddechowego i kardiologiczna dostępna w centrum medycznym MediPark, ul. Obrzeżna 5, Warszawa Mokotów.
Umów wizytę pod nr 22 32 91 300 lub on-line www.medipark.pl